Kminek jest stosowany przez ludzi od tak dawna, że uznaje się go za jedną z najstarszych przypraw. Znajduje się go już w neolitycznych osadach palowych – ich mieszkańcy nie uprawiali kminku, lecz zbierali jego dziko rosnące owoce. Trzeba podziwiać ich doskonałą znajomość ziół – kminek niezwykle łatwo pomylić z jego śmiertelnie trującymi i bardzo podobnymi krewniakami z rodziny baldaszkowatych. Poza tym teoretycznie kminek jest rośliną dwuletnią, jednak w niesprzyjających warunkach może wydać owoce i po dziesięciu latach, dopiero gdy osiągnie odpowiednią grubość korzeni – a korzenie kminku są smakołykiem dla gryzoni – trudno go upilnować.
SZCZYPTA HISTORII
Kminek jest także jedną z roślin wymienionych egipskim traktacie lekarskim, tzw. papirusie Ebersa. W Starym Testamencie, w księdze Izajasza, którą datuje się na połowę VIII wieku p.n.e. kminek występuje w alegorycznej „Przypowieści o siewcy”:
„Czyż oracz wciąż tylko orze,
przewraca i bronuje swą rolę?
Czyż raczej, gdy zrówna jej powierzchnię,
nie zasiewa czarnuszki i nie rozrzuca kminu?
Czy nie sieje pszenicy, jęczmienia i prosa,
wreszcie orkiszu po brzegach?
A ktoś poucza go o tym prawie,
jego Bóg mu to wykłada.”
(Iz 28,23-28,29)
Wymieniają go też rzymscy pisarze z I wieku naszej ery, Dioskurides i Pliniusz. W Persji zaś, sporo później, bo w V wieku n. e., kminek był ceniony jako „twarda waluta”, gdyż to właśnie woreczkami z owocami kminku płacono… podatki.
Ze względu na kształt kwiatów, nazwano go greckim słowem kara, czyli głowa. Stąd też jest pierwsza część jego nazwy – carum – w wersji łacińskiej. Drugie słowo, carvi, przyszło ze świata Islamu, gdzie kminek funkcjonował jako karwaja, karwia albo karawija.
W magii ludowej kminek był popularnym środkiem na uroki – noszono w tym celu woreczek z jego nasionami na piersi. Stawiano też przy kołyskach niemowląt garnki z naparem z kminku, jako że jego jego zapach miał być nie do zniesienia dla wszelkich demonów. Określenie „demony” stosowane jako zbiorczy termin na różne choroby w czasach grubo przed odkryciami Pasteura, a także przed odkryciami o wpływie zapachów na zdrowie człowieka jest bardzo trafione i daje do myślenia, jak bardzo współczesna nauka nie docenia i nie rozumie starych tradycji. Umieszczenie na piersi, w okolicach grasicy woreczka z owocami kminku, z którego ulatniają się aromatyczne substancje lecznicze, pobudzające pracę układu limfatycznego (a więc i wzmacniające aurę) dziś jest godne polecenia tak samo jak kiedyś.
Trzecia funkcja kminku, jako afrodyzjaku, wzięła się być może ze skojarzenia fallicznego kształtu owoców, a może też dlatego, że kminek wywołuje zwiększenie laktacji u karmiących matek. W magii naturalnej obowiązuje prawo podobieństwa, a więc podobne przyciąga podobne. Diana Warburton w „Małym słowniku afrodyzjaków” podaje taki hinduski przepis na oczarowanie pożądanej przez nas osoby:
„Żuj ziarna kminku i ustami odświeżonymi w ten sposób oddechem tchnij na ukochaną lub ukochanego, który od tej pory będzie cię kochać.” – nie od rzeczy od razu nasuwa się skojarzenie z dzisiejszymi dezodorantami do ust, które występują jako Stróże Czystego Oddechu tuż przed pocałunkiem…Owoce kminku
SZCZYPTA PRAKTYKI
Roślina typu Yang.
Smak: lekko ostry, pikantny, aromatyczny.
Charakter: gorący, osuszający (re).
Żywioł TCM: Ziemia/Metal.
Chińska nazwa: Xiangcai.
Angielska nazwa: Caraway.
USL: Fructus Carvi.
Kminek rośnie w Europie od Francji na wschód aż do Uralu, a także na Syberii, w Azjii dochodzi do Himalajów, w Ameryce północnej, Afryce północnej i w Australii. Jego ulubione siedliska to urodzajne ziemie, często pokryte darnią. W górach rośnie do 2000 metrów wysokości.
Kwitnie od maja do lipca, a pierwsze dojrzałe owoce można zbierać od połowy lipca, kiedy zaczynają się osypywać. Najlepszą porą według ojców bonifratrów jest wczesny ranek pogodnego dnia. Należy ściąć roślinę (i tak obumiera po wydaniu owoców, więc nawet radykalni wegetarianie mogą to zrobić), a potem zawiesić ją w suchym, przewiewnym miejscu. Po wysuszeniu trzeba kminek wymłócić i odsiać owoce od reszty. Przechowuje się go w płóciennych woreczkach. Niektórzy zalecają kminek wyłącznie zakupiony w sklepach zielarskich ze względu na wysokie ryzyko pomyłki i w konsekwencji zatrucia.
Substancje lecznicze zawarte w kminku to:
4-7% olejków lotnego (m. in. karwon i limonen – ich ilość decyduje o wartości leczniczej surowca),
9-20% olejku tłustego,
20% związków białkowych,
zwiazki cukrowe,
flawonoidy (kwercetyna, kemferol),
kwasy organiczne,
woski,
żywice,
garbniki,
kumaryny,
sole mineralne.
Przeciwwskazania
Nie znaleziono dotąd żadnych przeciwwskazań.
Kminek stosuje się jako środek:
Ziemia:
mlekopędny,
wzmacniający żołądek,
wzmacniający śledzionę,
wspomagający cały układ pokarmowy,
stymulujący wydzielanie soku żołądkowego,
przy braku apetytu,
poprawiający trawienie,
przy bólach brzucha,
przy wrzodach żołądka i dwunastnicy,
Metal:
antybakteryjny,
grzybobójczy,
wykrztuśny,
wzmacniający układ nerwowy,
rozkurczowy na mięśnie gładkie jelit (przy zaparciach, atonii jelit),
przy kolce u niemowląt,
przy kurczowych stanach jelit,
wiatropędny (przy wzdęciach),
przy odbijaniu się,
znoszący nadmierną fermentację jelitową,
zabijający świerzbowce i niektóre robaki jelitowe,
Woda:
moczopędny,
wzmacniający nerki,
Drzewo:
łagodnie żółciopędny,
żółciotworczy,
rozkurczowy (mięśnie gładkie dróg żółciowych i zwieracza Odiego),
reguluje dopływ żółci i soku trzustkowego do dwunastnicy,
przy kolce wątrobowej,
regulujący menstruację,
Ogień:
wzmacniający serce.
Trzy Łatwe Przepisy
1. Napar na niestrawność, uczucie przepełnienia, kurczowe bóle narządów przewodu pokarmowego:
Proporcje:
1. owoc kminku 1,
2. owoc kolendry 1,
3. owoc fenkułu 1;
wymieszać, zapakować w papierową lub płócienną torbę.
1 łyżeczka rozgniecionych owoców na 1 szklankę wrzątku, odstawić pod przykryciem na 10 min., pić 3 filiżanki na dzień, 30 minut przed lub 30 minut po posiłku.
2. Napar regulujący menstruację:
Proporcje:
1. owoce kminku 1,
2. ziele krwawnika 2,
3. ziele przywrotnika 3,
stosować jw. Pić ok. miesiąca, następnie zmienić mieszankę.
3. Napar na bezsenność, napięcie, nerwicę wegetatywną i zaburzenia trawienia:
Proporcje:
1. owoce kminku 2,
2. korzeń kozłka 1,
3. liście melisy 1,
4. liście mięty 1,
5. ziele dziurawca 1,
stosować jw. Pić ok. miesiąca, następnie zmienić mieszankę. Osoby z jasną cerą powinny się upewnić, czy nie są uczulone na dziurawiec.
październik 2003
Józefina Jagodzińska jest terapeutką holistyczną – zajmuje się zarówno psychoterapią, jak i medycyną naturalną, stosując ziołolecznictwo, terapię żywieniową i TCM (Tradycyjną Medycyną Chińską).
Brak komentarzy